De Staat – Van Gogh Museum (13-9-2013)

Hollanders beweren vaak dat ze ‘zo lekker gewoon’ zijn gebleven. Toch is er een band, uit Nijmegen welteverstaan, die alles net even anders doet dan de rest. Ik heb het natuurlijk over de Staat die met hun nieuwe album I_CON gaan proberen internationale successen te boeken. Vanavond krijgen we een voorproefje op een bijzondere locatie: het Van Gogh Museum.
Wie de Staat een beetje kent weet dat het creëren van een bonk helemaal niet zo moeilijk is. Naar verwachting zouden enkele dure schilderijen van de muur donderen als de Staat voluit zou spelen. Maar ja, het is crisis, kost weer een hoop geld. Daarom is er gekozen voor een semi-akoestische set van ongeveer drie kwartier. Oftewel: uitgeklede versies van liedjes van de Staat. Een hoop I_CON en een paar klassiekertjes moeten  het publiek vanavond gunstig stemmen. Denk aan ‘All is Dull’, ‘Input Source Select’, ‘Downtown’, maar ook ‘Wait For Evolution.’
De centrale hal van het museum is rijkelijk gevuld met jong en oud publiek. De jongeren durven nog wel een dansje te wagen, maar de oude garde bekijkt de Staat alsof zij een soort auditie doet. Een auditie die ook een flinke dosis komedie bevat. Een beetje zelfspot? Dat is geen probleem voor Torre Florim en zijn maten. De zanger van de band verontschuldigd zich voor het feit dat de Staat een 3FM megahit (Devil’s Blood) heeft te pakken, wat het equivalent is voor ‘mainstream.’ Even later bedankt hij het publiek voor het aanschaffen van de nieuwe plaat. ‘Dat jullie een fucking plaat kopen die jullie nog nooit hebben gehoord! Dat zegt wat over jullie, maar vooral over onze kwaliteit.’ Ook wijst hij het publiek op de aanwezigheid van een bar. ‘Er kan bier worden gehaald, just sayin’, zegt Torre. Vervolgens geven de bandleden hun biertjes weg aan mensen uit het publiek die alleen maar even ‘ja’ hoeven te roepen. Het is uiterst hilarisch en zeker ook karakteristiek voor de Staat.
Maar goed, we komen natuurlijk voor de muziek. Er wordt dus niet op volle kracht worden gespeeld. Dat idee werkt goed op de liedjes van I_CON, maar een publiekslieveling als ‘Sweatshop’ haalt bij lange na het niveau niet van een volledig aangeklede versie. Simpelweg omdat het rauwe element van de oudere albums niet goed tot uitdrukking komt in een semi-akoestische setting. De melodietjes blijven lekker hangen en het hele ‘vreemde’ in de muziek van de Staat verdwijnt  vanavond door het ontbreken van gekke studiogeluidjes. Het optreden is daardoor wel heel toegankelijk. Het zegt genoeg over het nieuwe album I_CON: deze is kleurrijker en diverser dan ooit. Dit komt vanavond mede tot uiting middels een klein orgeltje dat het geheel net iets vrolijker maakt dan dat je bent gewend. De schedel op het orgeltje doet het tegenovergestelde vermoeden, maar daar moet je je niet al te veel van aantrekken. Een dappere dame uit het publiek grijpt een consumptiekaartje uit het mond van de schedel. Toch is er weer interactie met het publiek.
De bak takkeherrie is vanavond uitgebleven. Swingende songs vormen het restant van de studioversies in semi-akoestische setting. ‘Wie is er fan van Van Gogh?’ Enkele handjes gaan om hoog. Maar het is duidelijk waar de meesten voor zijn gekomen. De Staat. Nederlands one-of-a-kind die vanavond een eenmalige, commerciële doorvoering heeft opgezet en gelijk weer afbreekt. Torre wijst het publiek op een inkomend optreden in de Melkweg. Daar kunnen we het echte werk verwachten. Maar vrijdag de dertiende of niet, de Staat komt de avond heel goed door.