Met zo’n titel kun je binnenkomen. Het belangrijkste is echter dat Nightmares as Extensions of the Waking State een uitstekende plaat is. Het is vanaf de eerste luisterbeurt al briljant maar de plaat is ook nog eens een echte groeibriljant. Muzikaal gezien is het een voortzetting van wat Katatonia ons al jaren voorschotelt. De band laat meerdere lagen in hun muziek horen die samen een symbiose vormen. De baslijnen zijn swingend en dwingend. De drumpartijen lijken soms haar eigen weg te gaan maar blijven solide de rest van de muzikanten ondersteunen. Misschien wel het meest opvallend is dat na het vertrek van gitarist en medeoprichter Anders Nyström dat de muziek zeer gitaar georiënteerd is. Het gitaarspel van Nico Elgstrand en Sebastian Valland is opvallend inventief en in balans. Jonas Renkse zingt daar rustig, melodieus en vol overtuiging overheen. Zijn bereik en prettige timbre worden ten volle benut.
Katatonia zit nooit verlegen om goed opgebouwde nummers. Op Nightmares as Extensions of the Waking State haalt de band absoluut het beste uit zichzelf. Waar de muzikanten opmerkelijke breaks en tempowisselingen laten horen blijft het perfect samenvallen in uitgebalanceerde maar afwisselende nummers. Een band definieert zich misschien wel het best door haar rustige nummers. De ballad Efter Solen laat, met gebruik van elektronica, horen dat Katatonia dit uitstekend kan. Dat het nummer in het Zweeds gezongen wordt geeft het meer elan. Het daaropvolgende In the Event of laat horen dat de band zich zeer uitstekend thuis voelt in tempowisselingen en (on)verwachte breaks. In het hardere segment heeft opener Thrice dezelfde elementen al voorbij laten komen. Met The Liquid Eye en Wind of No Change keert de band terug naar haar roemruchte verleden. De meer doomy sfeer en de roep om ‘hail Satan’ wordt door Lilac effectief uitgebouwd naar swingende gitaarpartijen en opzwepende drumpartijen. Na Temporal gaat de band met Departure Trails, Warden, The Witch I Bleed en de eerder genoemde ballad Efter Solen een rustigere tweede fase van dit album in. De mix tussen jazz, doom en progressieve rock maken ook dit tweede deel van de plaat een zeer interessant luisterspel.
De productie op Nightmares as Extensions of the Waking State is net zo sterk als de muziek. Het is heerlijk genieten van de verschillende instrumenten. Elk instrument is (ook apart) uitstekend te volgen. Iets wat deze plaat extra diepte geeft. Daardoor valt het extra op dat elke muzikant zoveel technisch vernuft gebruikt zonder dat het overheerst in het geheel. Het blijft in dienst van het liedje maar de kwaliteit van de muzikanten is, ook op de achtergrond, duidelijk te horen.
Nightmares as Extensions of the Waking State laat Katatonia op haar best horen. Op het eerste gehoor geen grote verrassingen maar wel gedegen en inventief vakmanschap. De band levert herkenbare muziek die ondanks haar complexiteit uiterst effectief is en zelfs eenvoudig lijkt. Het is een grote kunst om dat voor elkaar te krijgen.