Tekst: Jordy Weustenraad
Hoewel veel bands deze zomer vooral te vinden zijn op de Europese festivalweides, maken enkelen graag tijd vrij om ook de zalen aan te doen. Zo ontvangt 013 in Tilburg met genoegen een selectie van genre-iconen op haar podium. Op een warme zomeravond bundelen drie zwartgallige entiteiten hun krachten. Vaandeldragers Dimmu Borgir en Abbath fungeren als belangrijkste publiekstrekkers, terwijl Gaerea het voorprogramma verzorgt.
Het is aan het (voornamelijk) Portugese gezelschap om de avond in te luiden. Sinds twee jaar kent de band een Nederlands accent in de vorm van gitariste Sonja, terwijl frontman Guilherme zich met enige regelmaat van het Nederlands bedient om het publiek toe te spreken. De zaal is slechts matig gevuld, maar dat weerhoudt Gaerea er niet van een vakkundig, intens optreden neer te zetten. De zanger vormt een markante verschijning, die met sierlijke en beheerste bewegingen het podium doorkruist. De muziek zuigt het publiek mee in een zwartgeblakerde wereld.
De klanktaal van Gaerea laat zich het beste omschrijven als een cultivatie van black metal, post-metal en elementen uit groove en core. Aanvankelijk staan de gitaren wat zacht afgesteld, maar juist in de meer bedaarde passages openbaart zich de breekbaarheid van de gitaarlijnen. De subtiele afwisseling tussen kalmte en eruptieve agressie is zorgvuldig uitgebalanceerd en weet het publiek op ieder moment uit te dagen. De setlist is voornamelijk samengesteld uit werk van Mirage en Coma en bevat geen verrassingen, maar in het beperkte tijdsbestek van een half uur is dat geen gemis.
De overgang naar Abbath duurt dertig minuten en haalt merkbaar vaart uit de avond, zeker wanneer die tijd enkel gevuld wordt met een groot doek waarop de Noorse heerser prijkt. Wanneer Abbath uiteindelijk verschijnt, bewijst hij echter waarom hij tot de iconen van het genre behoort. Bekend van zijn werk bij het legendarische Immortal, brengt hij vanavond een set die volledig put uit dat imposante verleden. Vergezeld door een drietal muzikanten, waarvan vooral drummer Ukri indruk weet te maken met inventieve drumfills en verrassende tempowisselingen.
Wat op plaat vaak tekortschiet – een magere productie, onevenwichtige mix en de karakteristieke, kikkerachtige vocalen – wordt vanavond met overtuiging rechtgezet. De rauwe primitiviteit van de albums maakt live plaats voor een massief geluid, terwijl Abbath’s vocalen krachtiger, gevarieerder en zelfs expressiever klinken dan in zijn Immortal-jaren. Het optreden ontwikkelt zich tot een aaneenschakeling van hoogtepunten. Withstand The Fall Of Time en Sons Of Northern Darkness worden gevolgd door het nieuwere All Shall Fall, en vormen samen een greatest hits-ervaring die nauwelijks te overtreffen valt.
De band brengt een heuse pyroshow mee, die de toch al broeierige atmosfeer in het zonovergoten Tilburg nog intenser maakt. Riff na riff wordt met overgave gebracht, terwijl Abbath de nummers onverstaanbaar aan elkaar rijgt. Natuurlijk ontbreekt zijn karakteristieke podiumpresentatie niet; getooid in traditionele kledij en met helm stapt hij het podium op. Afsluiten doet hij met Blashyrkh – Mighty Ravendark en The Sun No Longer Rises. Abbath verrast uiterst positief en toont zich opnieuw een onbetwistbaar boegbeeld van het genre.
Dimmu Borgir mag als kroonjuweel de avond afsluiten en krijgt daarvoor een royale speeltijd van negentig minuten. De band rond zanger Shagrath en gitarist Silenoz heeft het black metalgenre mede naar andere hoogten gestuwd. Sinds het vertrek van gitarist/bassist Galder eind vorig jaar, is de band versterkt met gitarist Damage.
De set wordt rustig geopend met het commerciële Puritania, dat zich uitstekend leent als beginpunt. Aansluitend volgen recentere hits als Interdimensional Summit en Gateways, die live echter minder overtuigen. De zware leun op backingtracks komt niet helemaal goed tot zijn recht en ook Shagraths vocalen staan te ver naar achteren in de mix. De dreiging en urgentie die dit genre karakteriseren blijven aanvankelijk uit.
Vanaf In Death’s Embrace herpakt Dimmu Borgir zich en herinnert het publiek eraan waartoe deze formatie in staat is. Vooral het oudere werk benadrukt de kracht van hun symfonische signatuur. De pianopassages in Stormblåst resoneren grandioos door de zaal, terwijl de gelaagde riffs strak worden uitgevoerd.
Visueel is het optreden eveneens indrukwekkend. Naast overvloedige pyro-elementen zijn het de theatrale attributen die het geheel een rituele lading geven. Tijdens Council Of Wolves And Snakes verrast Shagrath met live percussie, synchroon met drummer Daray, wat het nummer verheft tot een mystiek moment dat de studioversie overstijgt. De moshpit is gedurende het optreden constant aanwezig, aangevuld met een handvol enthousiast crowdsurfende fans. Helaas gaat het er af en toe onstuimig aan toe, en enkele bezoekers lijken onbekend met de ongeschreven regels van de pit. Gelukkig grijpt het publiek in en blijft verdere escalatie uit.
Verrassend zijn de zeldzame uitvoeringen van Grotesquery Conceiled (Within Measureless Magic) en Cataclysm Children. Die laatstgenoemde is heeft al meer dan een decennium niet op de setlist gestaan. Desondanks kiest de band ervoor om de avond voorspelbaar af te sluiten met drie publieksfavorieten: het diverse The Insight And The Catharsis, gevolgd door het bombastische Progenies Of The Great Apocalypse, en als kers op de taart het meezingbare Mourning Palace.
